Die onbegrijpelijke ruimte

Het was Gerard Reve die kijkend naar de hemel eind jaren zestig in de vorige eeuw deze woorden gebruikte. De plek was Gibraltar maar ook in zijn woonplaats Amsterdam zou hij niet begrijpelijker zijn. Wel minder helder zoals hij er subtiel aan toevoegde.
Mooie bespiegeling van deze fantastische schrijver. Want we kunnen er allerlei poëtische eigenschappen aan toekennen maar dat is invulling.  En dient slechts als troost om ons begrensde vermogen te maskeren. We kunnen onze nostalgische verlangens projecteren op die oneindige aanwezigheid. Of ons besef van sterfelijkheid verzachten met mijmerende gedachten. Allemaal niks mis mee maar die ruimte wordt er niet begrijpelijker van.
Voor een kunstenaar is ruimte cruciaal. Een leeg vel is vol met potentie en onbegrensd in zijn mogelijkheden. Eenmaal die eerste streep gezet is de complexiteit daar. Waar wil ik naartoe en waar kom ik uit? Hoe nu verder? Ben ik degene die leiding heeft of wordt ik geleid? Prangende vragen die je maar beter even parkeert anders volgt er totale verlamming. Er moet immers wel een kunstwerk gemaakt worden. En dat is geen sinecure om maar eens een mooie ouderwetse uitdrukking te gebruiken.
Bij de sterkste werken voelt die artificieel gecreëerde ruimte als altijd bestaand. De lijnen op het vel staan daar brutaal en in volle overtuiging. Samen vormen ze een ruimte die onbegrijpelijk maar dwingend aanwezig is. De tekening heeft zijn bestaansrecht afgedwongen en als kunstenaar heb je het gevoel dat het je overkomen is. Zoals de grote voetballers acties hadden die buiten henzelf omgingen en de toeschouwers dit geniale magische moment herkenden.

That incomprehensible space

It was Gerard Reve who used these words while looking at the sky in the late sixties of the previous century. The place was Gibraltar but even in his hometown Amsterdam it would not be more understandable. Less clear though, as he subtly added.
Beautiful reflection by this fantastic writer. Because we can attribute all kinds of poetic properties to it, but that is filling in. And it only serves as a consolation to mask our limited capacity. We can project our nostalgic desires onto that infinite presence. Or soften our sense of mortality with musing thoughts. Nothing wrong with that at all, but that space does not become more understandable.
For an artist, space is crucial. An empty sheet of paper is full of potential and unlimited in its possibilities. Once that first line is drawn, the complexity is there. Where do I want to go and where do I end up? What next? Am I the one in charge or am I being led? Urgent questions that you better park for a while, otherwise total paralysis will follow. After all, a work of art has to be made. And that is no easy task at all.
In the strongest works, that artificially created space feels as if it always existed. The lines on the sheet are there boldly and with full conviction. Together they form a space that is incomprehensibly but compellingly present. The drawing has forced its right to exist and as an artist you have the feeling that it happened to you. Just as the great footballers had actions that went beyond themselves and the spectators recognized this brilliant magical moment.